Netcongestie is een gedeeld maatschappelijk probleem, maar ondernemers dragen onevenredig de lasten met gebrek aan transparantie, perspectief of een gelijkwaardige positie in de dialoog met netbeheerders. Gemeentes en provincies begrijpen vaak de urgentie en willen samenwerken, maar lopen tegen landelijke regelgeving aan. De landelijke overheid stelt klimaat- en energiedoelen zonder structurele oplossingen voor netcapaciteit, waardoor ondernemers klem komen te zitten. Een structurele oplossing vereist open communicatie, samenwerking en een gerichte, persoonlijke benadering, waarbij ondernemers als volwaardige partners worden betrokken in de energietransitie.
Dat is de hoofdconclusie van de rapportage ‘Impact netcongestie op ondernemers’ van marktonderzoeksbureau Markteffect dat vrijdag jl. verscheen, in opdracht van Programma Netcongestie bedrijfsleven. Het programma liet afgelopen zomer kwantitatief onderzoek doen naar de impact van netcongestie op het bedrijfsleven maar organiseerde in februari ook kwalitatief onderzoek; focusgroepen en een klantarena met ondernemers die de negatieve gevolgen van netcongestie op hun onderneming ervaren.
Live luisteren naar het perspectief van ondernemers
In de klantarena luisterden zo’n 70 vertegenwoordigers van netbeheerders, overheden en andere relevante partijen, bijzonder geïnteresseerd naar de knelpunten, zorgen en frustraties van 7 ondernemers uit diverse sectoren. Over de stagnatie van de groei van hun bedrijf en onmogelijkheden om verder te verduurzamen. Het gebrek aan open en duidelijke communicatie vanuit de netbeheerders en overheid geeft ondernemers een gevoel van machteloosheid: “Als je ons vertelt dat we over 5 jaar een probleem hebben, dan kunnen we daarop inspelen. Zonder perspectief kunnen we niets”. Concrete aanwijzingen waren er ook. In de 2e helft konden de toehoorders vragen stellen aan de ondernemers aan tafel en werden er praktisch tips gegeven: “Als ik een ‘boze’ brief krijg met een waarschuwing dat ik mijn gecontracteerd vermogen heb overschreden, waarom zet je niet in diezelfde brief wat de oplossingen zijn?.” Netbeheerders en overheden waren onder de indruk van de kennis die ondernemers inmiddels hebben vergaard over de energietransitie en hun motivatie om hun bedrijf te verduurzamen. De algemene reactie van de toehoorders was dat ze een veel beter beeld hebben hoe hun beleid, diensten en communicatie worden ervaren door ondernemers en waar het klem loopt.
Wytze Veenstra (Visual Notes)
Gelijkwaardigheid basis voor samenwerking
Ondernemers beseffen dat netcongestie een groot probleem is wat niet morgen opgelost gaat worden. Ze zijn ook niet opzoek naar dé oplossing voor nu, maar vooral om überhaupt aan tafel te komen om samen tot oplossingen te komen:
- Gelijkwaardigheid – Dialoog in plaats van dictaten – geen eenzijdige mededelingen, maar een open gesprek over haalbare oplossingen. Ondernemers willen serieus genomen worden als gesprekspartners.
- Perspectief en transparantie – Geen wisselende antwoorden, maar concrete tijdlijnen i.p.v. “in 2031 of 2036 is het opgelost” en onderbouwing van beslissingen.
- Bereikbaarheid en persoonlijk contact – Een vast aanspreekpunt in plaats van generieke e-mails en websites.
- Proactieve updates – Niet zelf overal achteraan moeten gaan, maar tijdige informatie over ontwikkelingen.
Twee werelden dichter bij elkaar
Programma manager Servaas van der Ven kijkt enorm tevreden terug op de klantarena, waar in zijn ogen 2 werelden elkaar beter hebben leren kennen. “Ons programma doel is het begrijpelijk en realistisch informeren van ondernemers over netcongestie en het ondernemersperspectief inbrengen bij netbeheerders en overheden. Zodat beleid, wet- en regeling kan worden aangepast of versneld en de juiste middelen beschikbaar worden gesteld. Dat laatste is zeker gelukt. Er is meer wederzijds begrip. Ook ondernemers beseffen dat we allemaal gevangen zitten in deze problematiek en vragen daarom- terecht- om een meer open dialoog en samenwerking. Ik geloof heilig in de kracht van het ondernemerschap en om die meer ruimte te geven om netcongestie op te lossen. Dat vraagt om klantgerichtheid, een meer faciliterende houding aan de andere kant. En dat heb ik zeker ervaren in de klantarena. Er werd lang en ademloos geluisterd, ook al leverde dat soms wat ongemak op. En dat vind ik bewonderenswaardig.”
Lees het onderzoeksrapport van de focusgroepen en klantarena.
Bekijk een korte impressie van de klantarena ‘Impact netcongestie op ondernemers’
Meer informatie
Het Programma Netcongestie bedrijfsleven is een initiatief van VNO-NCW en MKB-Nederland, gesubsidieerd door het ministerie van Klimaat en Groene Groei. Zo ondersteunt en betrekt dit programma ondernemers:
