Financieel gezond zijn is niet vanzelfsprekend voor ondernemers. Sterker nog: een toenemende regeldruk en hogere kosten zet het mkb steeds meer onder druk (bron: FD). ‘’Daarom adviseren en ondersteunen we ondernemers, zodat zij met een gerust hart kunnen investeren in de toekomst’’, aldus Arjen Hoekstra, Head of Small Business & Digital van ING.
In het kort:
- Afgelopen 4 jaar was behoorlijk instabiel voor ondernemers
- Lange termijn ontwikkelingen zoals vergrijzing en duurzame transitie vragen om aanpassingen in businessmodellen
- Voorbereiden op een ander businessmodel
- 4 tips om hiermee om te gaan en financieel gezond te blijven
- Wat als het niet lukt om je financiën op orde te krijgen?
Toekomstbestendig ondernemen
Het is belangrijk dat je als ondernemer financieel gezond bent. Niet alleen omdat je zo zorgeloos je bedrijf kunt runnen, maar ook omdat financiële gezondheid de eerste stap is naar toekomstbestendig ondernemen. “Pas als je financieel gezond bent, heb je als ondernemer de ruimte om na te denken over een duurzame lange termijn. Het is daarom onze prioriteit om ondernemers te helpen met financieel gezond blijven.’’
Afgelopen 4 jaar behoorlijk instabiel voor ondernemers
Ondernemers hebben de afgelopen jaren veel voor hun kiezen gehad. “Door Covid, en daarna de hoge gasprijzen door de oorlog in Oekraïne, werden ondernemers met veel onzekerheid geconfronteerd’’, aldus Arjen. Dat maakte het voor veel ondernemers niet makkelijker om financieel gezond te worden of te blijven.
‘’Ze kregen te maken met grote veranderingen in de vraag naar diensten en producten, verstoorde toeleveringsketens, hoge inflatie en een snel stijgende rente. Nog steeds zien we de naschokken door de economie gaan, en de internationale instabiliteit lijkt voorlopig nog niet te verdwijnen.’’
Volgens Arjen zijn sectoren verschillend geraakt door deze factoren. “Als je kijkt naar e-commerce, zie je dat deze sector groeide in de periode van de coronapandemie. Maar sectoren als de horeca hadden het zwaar en moesten zelfs gedwongen hun deuren sluiten.’’
‘’Door de hoge energiekosten zagen ook energie-intensieve bedrijven hun kosten stijgen. Dit terwijl zonnepanelen niet aan te slepen waren en ondernemers in duurzame energie grote winsten behaalden.”
Lange termijn ontwikkelingen
ING ziet ook een aantal ontwikkelingen voor de lange termijn, waar ondernemers in toenemende mate rekening mee moeten houden. “Vergrijzing zorgt voor toenemende personeelstekorten en stijgende kosten. Bijvoorbeeld als door personeelstekort kennis intern niet in te vullen is en ondernemers dus externe medewerkers moeten inhuren.”
”Digitalisering zorgt ervoor dat sommige werkzaamheden efficiënter en met minder bemensing uit te voeren zijn. Een producitiviteitsboost dus. Als je je diensten aanbiedt via digitale platforms, hoef je bijvoorbeeld misschien niet direct tijd en energie te steken in het opzetten van een direct verkoopkanaal. Tegelijkertijd biedt het wegvallen van repeterend of automatiseerbaar werk kansen voor ‘de mens’ om meer een regierol te pakken. Dat kan de aard van je werkzaamheden dus veranderen.”
De grootste ontwikkeling voor de lange termijn is misschien nog wel de duurzame transitie. Hierdoor investeren steeds meer bedrijven in het verduurzamen van hun gebouwen, productieproces en toeleveringsketens. ‘’Dat komt door wet- en regelgeving, zoals CSRD, maar ook doordat klanten dit van bedrijven verlangen’’, aldus Arjen. ‘’Wat je ziet, is dat grote corporate bedrijven steeds strengere eisen stellen aan hun (mkb-)leveranciers op het gebied van duurzaamheid.’’
Voorbereiden op een ander businessmodel
Een andere ontwikkeling is dat ondernemers zich moeten voorbereiden op een ander businessmodel. Dat biedt natuurlijk kansen, maar vraagt ook om het vermogen om je aan te passen. “In sommige gevallen zie je dat businessmodellen die jarenlang goed werkten, ineens moeilijker worden om te hanteren. Het is erg belangrijk dat ondernemers zich hiervan bewust zijn, zodat ze kunnen anticiperen in plaats van reageren.”
ING ziet het als taak en kans om ondernemers daarbij te helpen. “We zien steeds meer bedrijven die nieuwe, succesvolle groene businessmodellen ontplooien. Hiermee kunnen ze groeien en meeliften op de ontwikkelingen die momenteel spelen. We bieden ondernemers een hoop kennis en advies die ondernemers helpen om te anticiperen en te reageren op verandering. We delen bijvoorbeeld regelmatig sectorrapporten en economische updates, maar ook 1-op-1-gesprekken tussen ondernemers en onze adviseurs.”
Tips om financieel gezond te worden
Je voorbereiden op de toekomst begint met een goede financiële gezondheid. Arjen heeft een aantal tips voor ondernemers die het lastig vinden om hun financiën op orde te krijgen.
1. Houd je dagelijkse geldzaken op orde
“Wat komt er binnen en wat gaat er weer uit?” Dit is volgens Arjen een belangrijke vraag die ondernemers zichzelf moeten stellen. “Het klinkt voor de hand liggend, maar ondernemers zijn meestal liever bezig met ondernemen dan met de administratie. We zien dan ook vaak dat goed overzicht te beperkt aanwezig is en dat ondernemers worden overvallen door hoge kosten. Stuur snel je herinneringen op als een betaling op zich laat wachten. Daardoor kun je leveranciers en debiteuren op tijd betalen en vermijd je extra kosten. Hou ook continu een oogje op je voorraadniveaus. Zo voorkom je te grote voorraden of stock-outs en minimaliseer je je draagkosten.”
Meer weten over wat ING ondernemers kan vertellen over actuele onderwerpen, zoals elektrisch rijden? Check dan ook even deze pagina, met alle artikelen in samenwerking met ING.
2. Spreid je risico’s
Een beruchte valkuil is volgens Arjen een grote afhankelijkheid van één inkomstenbron. ‘’Je risico’s spreiden om schokken op te vangen of te voorkomen is dus het advies – en dat moet je breed zien. Heb je maar één product? Breid dan je productportfolio uit, of bied aanvullende diensten aan. Ben je afhankelijk van één markt? Kijk of je nieuwe markten aan kunt boren. Is één grote klant goed voor driekwart van je omzet? Ga op zoek naar nieuwe, zodat je de klapt kunt opvangen als die klant onverhoopt opstapt. En kijk welke risico’s met grote potentiële impact je met verzekeringen wilt afdekken.’’
3. Zorg voor vet op de botten
”Deze is vooral belangrijk voor zzp’ers en andere kleine ondernemers. Vergeet niet te zorgen voor een goede buffer. Niet alleen om noodzakelijk uitgaven te kunnen blijven doen, maar ook voor het geval je ziek wordt en uitvalt.”
”Bekijk hoeveel je jezelf per maand uitkeert, en vervolgens of je buffer groot genoeg is om daar een half jaar of een jaar op te teren. Lukt dat niet? Overweeg dan een arbeidsongeschiktheidsverzekering.”
3. Maak een financieel plan voor de lange termijn
‘’Zorg voor een financieel plan waarin je rekening houdt met de lange termijn. Welke investeringen komen er de komende tijd aan? Welke wetgeving gaat er veranderen? Zijn er grondstoffen die je niet meer mag gebruiken?’’
‘’Begin ook ruim op tijd met het plannen van een exit. Verkoop je je bedrijf? Neem de tijd om je bedrijf uit te laten blinken op alle punten waar een potentiële koper naar kijkt. Draag je je bedrijf over aan je kinderen? Bepaal dan ook in hoeverre je invloed wilt blijven hebben.’’
4. Houd ondernemen leuk door ook aan jezelf te denken
Misschien een onverwachte tip, maar Arjen benadrukt dat het ondernemen leuk moet blijven. ‘’Dit bereik je door eerlijk te zijn over je eigen kunnen. Ben jij bijvoorbeeld een hele goede IT’er, maar heb je geen verstand van financiën? Zoek daar dan hulp bij. Dit voorkomt mogelijk een hoop onnodige kopzorgen.’’
‘’Door hun passie voor het ondernemen, denken ondernemers soms te weinig aan zichzelf’’, vervolgt hij. ‘’Het gaat niet alleen om de onderneming, maar ook om de ondernemer. Daarom is het belangrijk om na te denken over pensioenregelingen, risico’s die je kan indekken voor jezelf en een goede arbeidsongeschiktheidsverzekering. Neem deze factoren mee in je plan om jouw bedrijf financieel gezond te laten worden. Mentale en fysieke gezondheid van de ondernemer en zijn of haar familie is net zo belangrijk als de financiële gezondheid van een bedrijf.’’
En wat als het niet lukt, financieel gezond worden?
‘’Het kan zijn dat je je financiën niet meer overziet. Daar hoef je je helemaal niet voor te schamen. Bedrijven kunnen bij een aantal partijen terecht als ze niet financieel fit zijn. Denk bijvoorbeeld aan Geldfit. Je kunt op de website een test doen en aan de hand van je postcode krijg je te horen waar je terecht kan voor hulp – zowel privé als zakelijk.”
Kijk ook vooral even bij Geldzorgen de baas. Hier vind je een hoop hulpmogelijkheden voor als je als ondernemer in financieel zwaar weer zit.
Beeld: iStock
