Wat zijn scope 3-emissies en waarom zijn ze belangrijk voor jou?

Het verminderen van CO2-uitstoot wordt steeds belangrijker. Ook voor jou als online verkoper. En dat gaat verder dan alleen je eigen directe uitstoot terugbrengen. De CO2-uitstoot in de hele waardeketen van je producten speelt namelijk een rol. Van productie, levering, eindgebruik tot eventueel hergebruik. Deze indirecte uitstoot valt onder scope 3-emissies. Maar wat zijn scope 3-emissies precies, waarom zijn ze belangrijk en hoe breng je ze in kaart? 

Welke scopes zijn er? 

Om te begrijpen wat scope 3-emissies zijn, is het belangrijk om te weten dat CO2-uitstoot wordt onderverdeeld in 3 verschillende scopes: 

Scope 1: hieronder vallen alle directe emissies van je eigen activiteiten, zoals verbranding van fossiele brandstoffen in je eigen gebouwen of voertuigen. 

Scope 2: dit gaat over indirecte emissies door energie die je inkoopt, zoals elektriciteit, warmte, of stroom. 

Scope 3: dit zijn alle andere indirecte emissies die plaatsvinden in de waardeketen van je bedrijf. Zowel stroomopwaarts (bijvoorbeeld emissies die vrijkomen bij het mijnen van de grondstoffen voor je producten) als stroomafwaarts (zoals de emissies die vrijkomen bij het gebruik van je producten door je klanten). 

Waarom zijn vooral scope 3-emissies belangrijk? 

Scope 3-emissies vormen vaak het grootste deel van de totale CO2-uitstoot van je bedrijf. Door deze emissies te verminderen, levert je bedrijf een belangrijke bijdrage aan de strijd tegen klimaatverandering. Ze zijn complex omdat ze de hele waardeketen beslaan. Dus inclusief de emissies van je leveranciers, het transport van producten, en zelfs de manier waarop consumenten je producten gebruiken en weggooien.  

Voor jou als online verkoper betekent dit dat je niet alleen rekening houdt met de emissies van je magazijnen en kantoren, maar ook met de productie, verpakking, en levering van de producten die je verkoopt. Kortom, de totale waardeketen waarvan andere bedrijven ook deel uitmaken. 

Het verkleinen van je voetafdruk biedt kansen 

Het verkleinen van je scope 3-voetafdruk biedt meerdere kansen. Niet alleen kun je kosten besparen met duurzamere processen, maar je kunt ook nieuwe klanten aantrekken die een voorkeur hebben voor duurzamere webshops. Bovendien kan het verminderen van je CO2-uitstoot leiden tot een betere samenwerking met leveranciers en een sterkere positie in de markt. 

Hoe breng je scope 3-emissies in kaart? 

Het belang van scope 3 moge duidelijk zijn. Maar hoe breng je deze emissies in kaart? Begin met het identificeren van alle bronnen van uitstoot in je waardeketen. Dit kan een uitdagend proces zijn, maar er zijn verschillende rekentools en methodes beschikbaar om je te helpen. Denk aan het analyseren van je inkoopgegevens, het samenwerken met leveranciers om hun emissies te meten, en het gebruiken van CO2-calculatoren specifiek gericht op Scope 3. Het is belangrijk om een nauwkeurig beeld te krijgen van waar je grootste emissies vandaan komen. Zo kun je effectief maatregelen treffen. Geen makkelijke opgave, maar je kunt het stapsgewijs aanvliegen: 

Stap 1: Herken en kies belangrijke categorieën 

Scope 3-emissies zijn onderverdeeld in 15 categorieën. Een aantal belangrijke zijn:

• Ingekochte goederen en diensten 

• Kapitaalgoederen 

• Brandstof- en energiegerelateerde activiteiten 

• Afval gegenereerd in activiteiten 

• Zakelijke reizen 

• Woon-werkverkeer 

• Gebruik van verkochte producten 

• Verwerking van verkochte producten 

• Afvalverwerking van verkochte producten
   

Kies de categorieën die voor jou belangrijk zijn. 

Stap 2: Verzamel data 

Voor elke gekozen categorie verzamel je gegevens, zoals:

• Ingekochte goederen en diensten: Vraag je leveranciers om gegevens over hun emissies. Bijvoorbeeld door ze een vragenlijst van CDP of Impact Buying in te laten vullen. 

• Transport: Registreer de afgelegde kilometers en het type transportmiddel dat je leveranciers gebruiken. 

• Gebruik van producten: Schat de hoeveelheid energie die je producten verbruiken tijdens de totale levensduur. 

• Afvalverwerking: Onderzoek wat er gebeurt met je producten aan het einde van de levensduur. Ontstaat er veel afval en hoe wordt dat verwerkt? Hoeveel van je producten worden gerecycled of op een andere manier hergebruikt?  

Stap 3: Bereken de emissies 

Gebruik emissiefactoren om de verzamelde gegevens om te zetten in CO2-equivalenten. Emissiefactoren geven de hoeveelheid CO2-uitstoot per eenheid van activiteit aan (bijvoorbeeld per ton vervoerd product, per kWh energieverbruik, enz.).

• Voorbeeld: Als je 1000 ton materiaal hebt ingekocht en de emissiefactor voor de productie daarvan is 2 kg CO2 per ton, dan is de emissie voor die activiteit 2000 kg CO2. 

Stap 4: Analyseer en verwerk de resultaten 

Breng in kaart welke categorieën het grootste aandeel hebben in je scope 3-emissies. Dit helpt je om prioriteiten te stellen waarmee je vervolgens je scope 3-emissies kunt verminderen. 

Stap 5: Rapporteer en stel reductiedoelen 

Rapporteer je bevindingen in een duurzaamheidsrapport of intern rapport en stel doelen op om je scope 3-emissies te verminderen. Dit kan bijvoorbeeld door te kiezen voor duurzamere leveranciers, energie-efficiënte producten te ontwerpen, of recyclingprogramma’s te stimuleren. 

Stap 6: Samenwerken met partners 

Scope 3-emissies verlagen doe je vrijwel altijd in samenwerking met leveranciers, klanten en andere partners in je waardeketen. Werk samen om gegevens te verzamelen en gezamenlijke emissiereductiedoelen te bereiken. 

Wat zijn mogelijke gevolgen als je je Scope 3-emissies niet verlaagt? 

Europees beleid verplicht grote bedrijven om de komende jaren hun scope 3-emissies in kaart te brengen. De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) speelt hierin een belangrijke rol. De CSRD dwingt bedrijven om transparant te zijn over de impact op het milieu, inclusief scope 3-emissies. Voor nu heeft dit vooral gevolgen voor grote bedrijven. Die worden komend jaar al verplicht om scope 3-emissies te meten en te rapporteren.

Bedrijven die voldoen aan minimaal 2 van de volgende 3 criteria worden als ‘groot’ beschouwd: 

• Meer dan 250 werknemers. 

• Een omzet van meer dan € 40 miljoen per jaar. 

• Een balanstotaal van meer dan € 20 miljoen. 

 
Voor de meeste mkb’ers en online verkopers komt er dus in 2025 nog geen verplichting. Toch kan het wel al voorkomen dat je vragen krijgt over jouw scope 3-aandeel in de waardeketen van een (groot) bedrijf. Bijvoorbeeld als je toeleverancier bent. Daarom is het zeker niet onverstandig om nu al bezig te zijn met het in kaart brengen en terugdringen van je scope 3-emissies. Verplichting of niet, je kop in het zand steken kan negatieve gevolgen hebben: 

1. Verlies van concurrentievoordeel: consumenten en zakelijke partners hechten steeds meer waarde aan duurzaamheid. Bedrijven die geen stappen zetten om hun CO2-uitstoot te verminderen, kunnen klanten verliezen aan concurrenten die wel duurzaam opereren. 

1. Hogere kosten: naarmate regelgeving rond duurzaamheid strenger wordt, kunnen bedrijven die niet actief hun Scope 3-emissies verminderen, geconfronteerd worden met hogere kosten, bijvoorbeeld door extra belastingen of boetes. 

1. Reputatieschade: bedrijven die hun milieubelasting niet serieus nemen, kunnen negatieve publiciteit krijgen, wat kan leiden tot een beschadigd imago en verlies van klantvertrouwen. 

1. Risico op verlies van investeerders: steeds meer investeerders kiezen ervoor om te investeren in duurzame bedrijven. Als je geen stappen onderneemt om je Scope 3-emissies te verminderen, loop je het risico investeerders te verliezen. 

1. Beperkte toegang tot kapitaal: banken en financiële instellingen integreren duurzaamheid steeds vaker in hun kredietverleningscriteria. Bedrijven die niet aan hun duurzaamheidsdoelen werken, kunnen moeilijker toegang krijgen tot leningen en andere financieringsopties. 

1. Langetermijnrisico’s voor je bedrijf: Door geen actie te ondernemen, loop je het risico dat je bedrijf op de lange termijn niet meer kan voldoen aan de markteisen en  -verwachtingen. Dit kan leiden tot verlies van marktaandeel of zelfs het voortbestaan van je bedrijf in gevaar kan brengen. 

Het is dus belangrijk om actief te werken aan het verminderen van je scope 3-emissies om deze risico’s te vermijden en een duurzame toekomst voor je e-commerce bedrijf te waarborgen. 

Praktische tips en richtlijnen om je scope 3-voetafdruk te verkleinen 

1. Samenwerken met leveranciers: Kies voor leveranciers die duurzaam opereren en vraag om transparantie in hun emissies. 

1. Optimaliseer logistiek: Verminder transportemissies door je logistieke processen te optimaliseren. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van groene verzendopties of door je opslagstrategieën aan te passen. 

1. Bewust inkopen: Kies voor producten die minder CO2-uitstoot veroorzaken in hun productieproces. 

1. Maak je medewerkers bewust: train je medewerkers om duurzaam te denken en handelen, zowel op de werkvloer als daarbuiten. 

1. Duurzame verpakkingen: verklein de impact van je verpakkingen, bijvoorbeeld door te kiezen voor gerecycleerde of biologisch afbreekbare materialen. 

1. Langetermijnstrategieën: investeer in technologieën die je CO2-uitstoot structureel verlagen, zoals hernieuwbare energiebronnen en efficiëntere productieprocessen. 

Maak een positieve impact 

Scope 3-emissies zijn een belangrijk onderdeel van de duurzaamheidsprestaties van je bedrijf. Door deze emissies effectief te meten en te verminderen, kan je niet alleen je ecologische voetafdruk verkleinen, maar ook waarde toevoegen aan je merk en je klanttevredenheid verbeteren. Het is een uitdaging, maar met de juiste strategieën en samenwerking met je leveranciers en medewerkers kun je een positieve impact maken. 

We hebben een stappenplan voor je gemaakt om als e-commerce ondernemer aan de slag te gaan met scope 3-emissies. Je kunt het hier downloaden.

Beeld: Envato